Μνήμη Χαράλαμπου Κανόνη

Σαν σήμερα, στις 29 Μαρτίου 1948, δολοφονήθηκε στη Χίο, από τους χωροφύλακες, ο Μυτιληνιός αγωνιστής Χαράλαμπος Κανόνης, ένας σπουδαίος άνθρωπος και αδερφικός φίλος του παππού μου, του Νίκου. Ο πατέρας μου, το 1987, εξέδωσε ένα βιβλιαράκι με τίτλο «Χαράλαμπος Κανόνης, η ζωή και ο θάνατος ενός Ανθρώπου», από το οποίο παραθέτω το απόσπασμα που αναφέρεται στο θάνατό του. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 ***

 

Ένα ποίημα του παππού μου, για το φίλο του,

από τη συλλογή «Της Κατοχής και του Στρατόπεδου»,

που πάντα μου έφερνε δάκρυα…

 

Παιδιά κι αυτά…

Με όλα όσα γράφτηκαν αυτές τις μέρες για τον ποδοσφαιριστή που πανηγύρισε το γκολ του υψώνοντας το χέρι σε ναζιστικό χαιρετισμό, και τις δικαιολογίες που ακούστηκαν από διάφορους για το νεαρόν της ηλικίας του -κάτι που επικαλέστηκε κι ο ίδιος θαρρώ στη δημόσια συγγνώμη που ζήτησε-  μου ήρθαν στο νου δυο άλλα παιδιά, το ένα σε ποίημα του παππού μου από τη συλλογή «Της Κατοχής και του Στρατόπεδου» και το άλλο σε  σκίτσο του Φωκίωνα Δημητριάδη, από το λεύκωμα «Σκιά πάνω απ’ την Αθήνα». Παιδιά ήταν κι αυτά…

Εφτά χρονών

‘Ηταν μικρός, εφτά χρονώ, σαν ήρθε η κατοχή,
στην πρώτη τάξη… κι έλεγες πως δεν θα νοιώθει ακόμα.
‘Ομως το μίσος που έκρυβε για τον εχθρό η ψυχή
πώς χώραγε σε τοσοδούλι σώμα;

Τον Ούννο καθώς κοίταζε, που εμόλυνε τη γης
καβάλλα σε διαβολικά σιδερικά θανάτου
γινόταν όλος σύσπαση ανήμπορης οργής
κι άβυσσος ήταν η ματιά του.

Πληθαίναν γύρω τα δεσμά, τα πτώματα κι οι τάφοι.
Το σχήμα μιας εκδίκησης παίρναν σιγά τα μίση.
Κι ήταν μικρός… Να μπόραγε συνθήματα να γράφει…
Να δοκιμάσει τάχα…; Να τολμήσει…;

Τον ήβρε η σφαίρα ώς πάσκιζε τα γράμματα να φτάσει
όσο μπορούσε πιο ψηλά. Κι απόμεινε μισή,
σα μια κατάρα, που ακλουθά πέρ’ απ’ τον τάφο η φράση:
ΤΣΕΚΟΥΡΙ ΚΑΙ ΚΡΕΜΑΛΑ ΣΤΟΥΣ ΦΑΣΙ…

***

Στη λεζάντα του σκίτσου, διαβάζουμε:

Ο τελευταίος Άρειος (sic) στο Φάληρο.
Μια πολύ βιαστική μικρούλα στο Φάληρο άρχισε να γράφει στον τοίχο χαιρετισμό για τους συμμάχους μας, που θα έφταναν από στιγμή σε στιγμή. Δεν πρόφτασε να τελειώσει. Ένας από τους τελευταίους γερμανούς μοτοσυκλετιστές που περνούσε την είδε. Σταμάτησε, της φύτεψε μια σφαίρα στο κεφάλι κι εξακολούθησε το δρόμο του.

Θαρρώ πως ο Φωκίων Δημητριάδης, περιγράφει τη δολοφονία της 15χρονης Ήβης Αθανασιάδου, που την ιστορία της άκουσα με συγκίνηση τόσες φορές από τη γιαγιά μου. Φαίνεται πως δυστυχώς, ο 20χρονος Κατίδης άκουγε άλλες ιστορίες από τους δικούς του παππούδες…

 

Το ποίημα του παππού Νίκου Σαραντάκου/Άχθου Αρούρη, το πήρα από τον ιστότοπο του Νίκου.