Η δική μας ευθύνη

Άρθρο του Δημήτρη Σαραντάκου
που δημοσιεύτηκε στις 29/06/2010, στο Εμπρός

Ένα παλιό «ΚΚΕδικο» ανέκδοτο έλεγε: «Θεέ μου φύλαγέ με από την κριτική – γιατί από την αυτοκριτική φυλάγομαι και μοναχός μου». Η αυτοκριτική έπαιζε τότε για τα κομματικά μέλη (και δεν ξέρω αν εξακολουθεί να παίζει και τώρα) περίπου το ρόλο που παίζει για τους πιστούς η εξομολόγηση. Οπωσδήποτε έχει πολλά θετικά στοιχεία, καθώς βάση της είναι ο αυτοέλεγχος, δηλαδή το πρώτο βήμα για την αυτογνωσία, ήγουν το «γνώθι σαυτόν» για να θυμηθώ τους αρχαίους ημών.

Σίγουρα αυτοί που θέσπισαν τόσο την εξομολόγηση, όσο και την αυτοκριτική, ξεκίνησαν με καλές προθέσεις, να μην ξεχνάμε όμως αυτό που είπε κάποιος μεγάλος, που μου διαφεύγει το όνομά του, πως δηλαδή ο δρόμος για την Κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις. Γιατί αν εξετάσει κανείς βαθύτερα τις δυο αυτές πρακτικές, θα δει πως είναι ένας τρόπος για να ελέγχουν όσοι ασκούν εξουσία οποιασδήποτε μορφής, όχι μόνο τις πράξεις, αλλά και τις σκέψεις των καθοδηγούμενων.

Ανεξαρτήτως πάντως όλων αυτών, εγώ θα κάνω αυτοκριτική, όχι για μένα προσωπικά, γιατί καμαρώνω πως αντιστέκομαι ακόμα σ’ αυτήν τη νοοτροπία, αλλά για λογαριασμό των συνομηλίκων μου. Να εξομολογηθώ για το μεγάλο μας, συλλογικό, κρίμα απέναντι στους νεώτερους, γιατί πώς να το κάνουμε, εμείς οι παλαιότεροι έχουμε σε σημαντικό ποσοστό ευθύνη για την οικονομική, κοινωνική και πολιτική κρίση που μας δέρνει. Υπάρχουν πολλοί λόγοι που στοιχειοθετούν την ευθύνη μας, θα αναφέρω όμως όσους θυμάμαι αυτήν τη στιγμή και όσους χωράει η στήλη της εφημερίδας.

Εν πρώτοις ανεχθήκαμε ή έστω υποθάλψαμε ή, ακόμα χειρότερο, ενστερνιστήκαμε τη λατρεία του χρήματος. Κατά την άποψή μου αυτό αποτελεί τον μεγαλύτερο κίνδυνο και το πρώτιστο κακό, είχα μάλιστα προτείνει σε παλαιότερο σημείωμά μου στο «Εμπρός» να αντικατασταθεί το παλιό σύνθημα: «ένας είναι ο εχθρός – ο ιμπεριαλισμός» με ένα καινούργιο: «ένας είναι ο εχθρός – η λατρεία του χρήματος».
Ανεχθήκαμε να μπει το κριτήριο του οικονομικού κέρδους πάνω από κάθε άλλο και, ειδικότερα, πάνω από το κριτήριο της ανθρωπιάς. Μαθαίνουμε πως κάτοικοι, όχι ένας και δύο αλλά πάμπολλοι, παραθαλάσσιων χωριών καραδοκούν στην ακτή και όταν φτάσουν οι βάρκες με τους λαθραίους πρόσφυγες πέφτουν επάνω τους και τους απογυμνώνουν από τα πενιχρά υπάρχοντά τους, βέβαιοι πως οι ταλαίπωροι αυτοί δε θα τολμήσουν ποτέ να πάνε στην αστυνομία να ζητήσουν το δίκιο τους.

Η αποδοχή του χρήματος και του κέρδους ως υπέρτατων αγαθών έχει αμβλύνει σε τέτοιο βαθμό την παλιά μας αδιαλλαξία, ώστε οι περισσότεροι θεωρούμε σχεδόν καθεστώς το «φακελάκι» στα νοσηλευτήρια ή το «λάδωμα» στις δημόσιες υπηρεσίες, όπως κατά ανάλογο τρόπο δεν ενοχλεί, όσους πιστούς εξ ημών, το γεγονός πως μεγαλόσχημοι κληρικοί, μεταξύ Θεού και Μαμωνά, αδιστάκτως και με περισσή αναισχυντία, τάσσονται με τον δεύτερο, με την κατανόηση, αν όχι την ενθάρρυνση, στρατιάς υμνωδών τους.

Ύστερα έχουμε το αίσχος (επιμένω στον χαρακτηρισμό) της επιδότησης. Υποτίθεται πως η επιδότηση καθιερώθηκε από την Πολιτεία για να ενισχυθεί η πρωτογενής παραγωγή. Στην πραγματικότητα, μόλις και μετά βίας, το ένα δέκατο (και πολύ λέω) εκείνων που παίρνουν επιδότηση τη χρησιμοποιεί για να βελτιώσει την παραγωγή του. Τα εννέα δέκατα την τσεπώνουν για να αγοράσουν αυτοκίνητο ή να μεγαλώσουν το σπίτι τους ή να κάνουν ταξίδια αναψυχής. Εκτός από την καταφανή παρανομία και κλοπή που κάνουν, δίνουν και λανθασμένα στοιχεία στη στατιστική, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται η Λέσβος να έχει δισεκατομμύρια ελαιόδενδρα, εκατομμύρια αιγοπρόβατα και εκατοντάδες χιλιάδες αγελάδες.

Κατά κανόνα εμείς οι παλαιότεροι αντιμετωπίζουμε επικριτικά τους νεώτερους, ιδίως τα νιάτα, που με ευκολία τα κατηγορούμε για μύρια όσα ελαττώματα, χωρίς να αναλογιστούμε πως αυτήν τη νοοτροπία, της λατρείας του χρήματος, της φυγοπονίας, της διαπλοκής και του βολέματος, εμείς τη μεταδώσαμε στα παιδιά και τα εγγόνα μας, γιατί πρώτα εμείς ξεχάσαμε ή απαρνηθήκαμε οράματα και σκοπούς με ανεκτίμητη αξία και διαχρονική ισχύ, που κάποτε μας φλόγιζαν.

Να βρούμε τον δικό μας δρόμο

Άρθρο του Δημήτρη Σαραντάκου
που θα δημοσιευτεί στις 22/06/2010, στο «Εμπρός»

Μες΄στο παλιόσπιτό σου ταμπουρώσου
Ζήσε όπως όπως, ο παθός – μαθός.
Κάλλιο γλύστρα στο δρόμο τον δικό σου
παρά στο δρόμο του άλλου νάσαι ορθός

Κωστής Παλαμάς

Έχω πάμπολλες φορές γράψει πόσο καλό είναι να διαβάζει κανείς ποίηση, γιατί θεωρώ τους ποιητές ένα είδος προφητών και γιατί συμφωνώ μ΄ αυτό που είπε ένας μεγάλος εκπρόσωπός τους, ο Βλαδίμηρος Μαγιακόφσκι:

η δημιουργία του κόσμου δε σταμάτησε,
γιατί τη συνεχίζουν οι ποιητές

Διαβάζοντας τα ποιήματα του Παλαμά, τα γραμμένα πριν από εκατό περίπου χρόνια, βλέπω πόσο μακριά έβλεπε ο ποιητής και πόσο χρήσιμο είναι να προσέξουμε σε όσα έλεγε.

Νομίζω πως το μεγάλο ζητούμενο είναι σήμερα η αλλαγή του οικονομικού και πολιτικού συστήματος, όχι μόνο στον τόπο μας αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο. Και το ζητούμενο αυτό δεν είναι ούτε κάποιο ουτοπικό όραμα, ούτε ανήκει στο απώτερο μέλλον.

Είναι κάτι που θα συμβεί τις επόμενες δεκαετίες και να μου το θυμάστε. Όταν θα γίνει κοινή συνείδηση πως ο καπιταλισμός, έτσι που λειτουργεί σήμερα, δεν είναι μόνο κοινωνικά άδικος και περιβαλλοντικά επικίνδυνος, αλλά και οικονομικά ασύμφορος και πρέπει να καταργηθεί. Όχι να αλλάξει, γιατί δεν επιδέχεται πια καμιά αλλαγή αλλά να καταργηθεί. Και αυτή η ριζική αλλαγή δε μπορεί κατά τη γνώμη μου να γίνει ούτε με επανάσταση, ούτε με εκλογές, παρά μόνο με την τεχνολογική εξέλιξη.

Όταν το ρεύμα θα παράγεται μόνο από τον ήλιο, τον άνεμο και τη γεωθερμία, όταν η πληροφορική θα έχει γεμίσει με κάθε είδους ρομπότ όχι μόνο τα εργοστάσια αλλά και τα σπίτια μας, όταν η αφαλάτωση του θαλασσινού νερού θα γίνει υπόθεση ρουτίνας, που θα μας εξασφαλίσει με απεριόριστες ποσότητες γλυκού νερού, όταν… όταν … όταν…. τότε θα φανεί τότε πόσο άχρηστοι και επιβλαβείς είναι οι κεφαλαιούχοι και πρέπει να φύγουν από τη μέση.

Το έχω ξαναγράψει αλλά η επανάληψη δε βλάπτει. Οι Γιακοβίνοι όταν καταργήσανε το φεουδαρχικό σύστημα είχαν πει: «θα πνίξουμε τον τελευταίο δούκα με τα έντερα του τελευταίου καρδινάλιου». Εγώ δε θέλω τέτοια άγρια πράματα αλλά πιστεύω πως η λύση θα έρθει όταν χώσουμε στη φυλακή τον τελευταίο τραπεζίτη με τις επιβαρυντικές μαρτυρικές καταθέσεις του τελευταίου κεφαλαιούχου.

Ως τότε όμως τι γίνεται; Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς, οι απλοί πολίτες μιας μικρής και εξαρτημένης χώρας, που δεν είμαστε οργανωμένοι σε κόμματα, δεν διαθέτουμε όπλα, ούτε τεχνολογικόν εξοπλισμό;

Ένα και μόνο: Να μη μπούμε στη λογική του καταρρέοντος συστήματος. Οι πρώτοι Χριστιανοί πριν από17 αιώνες αποδιοργάνωσαν τη μοναδική υπερδύναμη της εποχής τους, ακολουθώντας διαφορετικό τρόπο ζωής. Αν διαβάσετε την αλληλογραφία του Πλίνιου του Νεώτερου με τον Τραϊανό, θα το δείτε καθαρά.

Αν ακολουθήσουμε τη συμβουλή του Παλαμά και «ταμπουρωθούμε στο παλιόσπιτό μας» αν ζήσουμε «όπως-όπως» χωρίς δάνεια από τις τράπεζες, χωρίς πιστωτικές κάρτες, χωρίς άχρηστες αγορές. Αν περπατούμε περισσότερο και χρησιμοποιούμε λιγότερο τα αυτοκίνητα, αν συζητούμε πιο πολύ και βλέπουμε τηλεόραση πιο λίγο, αν κάνουμε παρέες και συναναστροφές, όχι για  μπίζνες ή για δημόσιες σχέσεις αλλά για την ευχαρίστησή μας,  πολλά μπορούν να γίνουν. Οι παλαιότεροι ίσως να θυμάστε τον «Εισαγόμενο». Ήταν ένα πολύ έξυπνο σποτ στην τηλεόραση, που χτυπούσε τις αγορές εισαγόμενων προϊόντων, ενόχλησε όμως τόσο πολύ τους ξένους οικονομικούς παράγοντες, που επέβαλαν την διακοπή της μετάδοσής του.

Η χρεοκοπημένη Ισλανδία δείχνει το δρόμο. Εκεί αντικαταστήσανε το αυτοκίνητο με το ποδήλατο, περιορίσανε τις εισαγωγές στο ελάχιστο, εθνικοποιήσανε τις τράπεζες και στείλανε τους τραπεζίτες, τους κύριους υπαίτιους της οικονομικής κατάρρευσης, στη φυλακή.

Γιατί δεν τους εμπιστεύομαι

Άρθρο του Δημήτρη Σαραντάκου
που δημοσιεύτηκε στις 15/06/2010, στο «Εμπρός»

Μέσα στο κλίμα φόβου και απαισιοδοξίας, που καλλιεργούν συστηματικά τα διάφορα παπαγαλάκια των Μέσων Μαζικού Εκμαυλισμού, ένα παρήγορο, κατά τη γνώμη μου, σημάδι είναι πως ο κόσμος ξανάρχισε να μιλάει πολιτικά. Όπου κι αν βρεθείς: σε ταξί, στο λεωφορείο, ακόμα και στο ψιλικατζίδικο ή το περίπτερο της γειτονιάς σου, με οποιαδήποτε αφορμή κάποιος θα ανοίξει πολιτική συζήτηση, στην οποία αμέσως θα μπούνε πολλοί παριστάμενοι, λέγοντας ο καθένας το κοντό του και το μακρύ του.
Το ότι κανείς από τους τυχαίους, και για τον λόγον αυτόν αντιπροσωπευτικούς του κοινού αισθήματος, συζητητές δεν υπερασπίζεται την πολιτική, τόσο των κυβερνώντων, όσο και των προκατόχων τους, το θεωρώ φυσικό. Πώς να υπερασπιστεί κανείς την πολιτική εκείνων, που οχτώ μήνες τώρα πάνε να τα ρίξουν όλα τα στραβά στους προκατόχους τους και των άλλων που επικαλούνται συνεχώς την 20ετία της ΠΑΣΟΚικής διακυβέρνησης, αποσιωπώντας τα Βατοπέδια, τα δομημένα ομόλογα και μύρια άλλα. Ποιον να υπερασπιστείς όταν το μόνο που κάνει ο Ένας είναι να προσπαθεί να αποδείξει πως ο Άλλος είναι μεγαλύτερος κλέφτης από αυτόν;
Εκείνο, που με προβληματίζει όμως, είναι το γεγονός πως κανείς επίσης δεν προτείνει κάποιο άλλο κόμμα, από τα πέντε της Βουλής και τα… 50 εκτός Βουλής, σαν τον ενδεχόμενο φορέα κάποιας λύσης. Ούτε το θορυβώδη Λαϊκό Ορθόδοξο Συναγερμό, ούτε το τιμημένο Κ.Κ.Ε. (κι αυτό το «τιμημένο» το λέω χωρίς ίχνος ειρωνείας, αλλά γιατί το πιστεύω), ούτε το μετέωρο μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας ΣΥΡΙΖΑ, ούτε και τον έντιμο Συνασπισμό (και αυτό επίσης, το «έντιμο», το λέω χωρίς ίχνος ειρωνείας, αλλά γιατί το πιστεύω).
Προσωπικά βρίσκομαι σε δίλημμα. Δεν έχω ακόμα βρει ικανοποιητικές απαντήσεις από κανέναν, από τους υπάρχοντες, πολιτικό οργανισμό για να τον εμπιστευθώ.
Δεν εμπιστεύομαι τους σημερινούς κυβερνώντες, γιατί δυστυχώς και παρά τα άφθονα ωραία λόγια τους δε βλέπω να έχουν απαλλαγεί από το μόνιμο χαρακτηριστικό γνώρισμα του ΠΑΣΟΚ, που το είχε από καταβολής του ως κόμμα: την αυτοαναίρεση και αυτοϋπονόμευσή του.
Και αυτό το χαρακτηριστικό δεν οφείλεται σε κάποια μαζοχιστική τάση της ηγεσίας του, αλλά σε κάτι πολύ χειρότερο: στην ανικανότητα ή την προχειρότητα ή την τσαπατσουλιά, με την οποία προετοίμασε και εφάρμοσε όλα σχεδόν τα σωστά, ωραία και ρηξικέλευθα μέτρα που πήρε στα πρώτα 20 χρόνια που κυβέρνησε αυτόν τον τόπο.
Για θυμηθείτε:
Το Εθνικό Σύστημα Υγείας, αναμφισβήτητα τολμηρό μέτρο, που όμως δε συμπληρώθηκε με την καθιέρωση της αποκλειστικής απασχόλησης των γιατρών που εντάχθηκαν σ’ αυτό, με αποτέλεσμα να εκφυλιστεί.
Την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης, σπουδαίο επίσης μέτρο, δεν τη συνόδεψε καμιά νομοθετική πράξη οικονομικής αποκατάστασης ή αποζημίωσης των αγωνιστών της.
Ο πολιτικός γάμος, πολύ σωστό μέτρο, δεν έγινε υποχρεωτικός, με αποτέλεσμα να υπονομευθεί από μια υπόγεια παπαδίστικη τρομοκρατία και να έχει περιορισμένη εφαρμογή, 30 τώρα χρόνια από τη νομοθετική καθιέρωσή του.
Το μονοτονικό σύστημα, που απάλλαξε τα παιδάκια από τον άχρηστο κόπο να μαθαίνουν τις δασυνόμενες λέξεις και πού μπαίνει οξεία ή περισπωμένη, ήταν από την αρχή ατελές, έγινε «μισά και μισοκούτελα», με απόλυτη άγνοια του επιστημονικού έργου τόσων φιλολόγων που προηγήθηκαν.
Τι δείγματα γραφής έχουμε από την οχτάμηνη και βάλε παρουσία τους στο τιμόνι της εξουσίας για να πεισθούμε πως το πνεύμα αυτό άλλαξε; Δυστυχώς τίποτα.
Πολύ περισσότερο δεν εμπιστεύομαι τη Νέα Δημοκρατία, μολονότι είδα με χαρά τον αποκλεισμό της Ντόρας και την εκδίωξη αρκετών από τους πρωταγωνιστές των σκανδάλων. Αλλά, πώς να το κάνουμε. Ό,τι και να λέει κι ό,τι και να κάνει ο Σαμαράς, δεν μπορεί να με πείσει πως το κόμμα του κόπτεται για την ανέχεια και τη φτώχεια των λαϊκών στρωμάτων, ούτε πως θα τολμήσει ποτέ να φορολογήσει τα κέρδη των τραπεζών.
Για να πάω τώρα στην Αριστερά.

Η Αλέκα, ειλικρινά, μου είναι συμπαθής, αλλά θα έπρεπε κάποιος με το δέον τακτ να την πληροφορήσει πως ο Στάλιν πέθανε το 1953 και αν αυτό δεν της αρκεί, να της υπενθυμίσει πως από το 1956 και κυρίως μετά το 1989 βγήκαν στα φόρα τέτοια και τόσα στοιχεία για εκείνη την περίοδο, την οποία θέλει να αναπαλαιώσει, που καμιά μεταγενέστερη απόφαση του 18ου, 19ου, 20ού κ.ο.κ. συνεδρίων δεν μπορεί να αναιρέσει.

Όσο για το Συνασπισμό, περιμένω πρώτα να γίνει σωστό κόμμα, πράγμα που ευτυχώς άρχισε να διαφαίνεται μετά το πρόσφατο συνέδριό του, και να μετατρέψει το ΣΥΡΙΖΑ σε ομοσπονδία ή συμμαχία ή ό,τι άλλο θέλετε, κομμάτων, ομάδων και τάσεων, αλλά με καταστατικό και κεντρική επιτροπή.
Ως τότε δεν εμπιστεύομαι κανέναν τους.

(το σκίτσο είναι, βέβαια, του Στάθη, από την Ελευθεροτυπία)

Είναι η βία η μαμή της ιστορίας;

Άρθρο του Δημήτρη Σαραντάκου
που δημοσιευτηκε στις 8/06/2010, στο «Εμπρός»

Ο ορισμός, αν δεν κάνω λάθος, ανήκει στον Φρίντριχ Ένγκελς, αλλά, παρά τη μεγάλη εκτίμηση που τρέφω στον άξιο συναγωνιστή του Μαρξ και στο έργο του, νομίζω πως είναι λανθασμένος.
Για να εξηγήσω τον συλλογισμό μου, που σε πολλούς μπορεί να φανεί βλάσφημος, ξεκινώ από το τι εννοούμε λέγοντας «ιστορία». Προφανώς δεν είναι μόνο η αφήγηση των ιστορικών γεγονότων, αλλά και η αναζήτηση και η ερμηνεία των αιτίων που προκαλούν τα γεγονότα αυτά, αφού όμως ξεκαθαρίσουμε ποια ιστορικά γεγονότα πρέπει να θεωρούνται καθοριστικά για την πορεία του ανθρώπου και ποια δευτερεύοντα ή έστω παράγωγα των πρώτων.
Για παράδειγμα, η έκβαση ενός πολέμου, οι πολιτικές μεταβολές, οι πολιτειακές ανατροπές, οι οικονομικές κρίσεις, με όσες δραματικές συνέπειες και αν έχουν, δεν ανήκουν στα ιστορικά γεγονότα που καθορίζουν την πορεία της Ανθρωπότητας. Έναν νικηφόρο πόλεμο μπορεί σε κάποια χρόνια να ακολουθήσει στρατιωτική ήττα, οι οικονομικές κρίσεις εναλλάσσονται με περιόδους οικονομικής ανάπτυξης, οι κυβερνήσεις μπορεί να διαδέχονται η μια την άλλη, οι μοναρχίες μπορεί να καταργούνται και να παλινορθώνονται και ουσιαστικά τίποτα να μην αλλάζει σε βάθος. Οι άνθρωποι και πριν και μετά από τα γεγονότα αυτά, ζούνε όπως ζούσανε.
Ακόμα και τα γεγονότα που σημάδεψαν τον 20όν αιώνα: οι δυο παγκόσμιοι πόλεμοι, η Οκτωβριανή Επανάσταση, η κατάργηση της αποικιοκρατίας, η «κόκκινη Κίνα», δεν ανήκουν στα καθοριστικά ιστορικά γεγονότα. Οι παγκόσμιοι πόλεμοι δεν ήταν στην ουσία παρά ξαναμοίρασμα των αγορών. Η οκτωβριανή επανάσταση δεν δημιούργησε τον «νέο τύπου ανθρώπου», που ήταν το βαθύτερο ζητούμενό της. Η πολιτική και στρατιωτική αποικιοκρατία αντικαταστάθηκε από την τρις χειρότερη οικονομική εξάρτηση. Όσο για την κομμουνιστική Κίνα, μεταλλάχθηκε σε χώρα ενός πολύ άγριου καπιταλισμού, επαληθεύοντας έτσι μια ξεχασμένη προφητεία του Μάο.
Μήπως, από όλα αυτά που λέω, καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως το καπιταλιστικό σύστημα είναι ανίκητο, θα ισχύει αιωνίως και το μόνο που μας απομένει είναι να υποταχθούμε στη μοίρα μας; Αυτό το συμπέρασμα θα ήταν η μεγαλύτερη αυταπάτη και η πιο ανιστόρητη εκδοχή της πορείας του ανθρώπου. Όσο κι αν αυτό που θα ισχυριστώ ακουστεί σε πολλούς αφελές, υπεραισιόδοξο και ανεδαφικό, η άποψή μου είναι πως ο καπιταλισμός έχει φτάσει στα έσχατα όριά του και σε λίγες δεκαετίες θα αποτελεί ανάμνηση. Και δε θα τον ανατρέψει καμιά βίαιη επανάσταση, αλλά η τεχνολογική εξέλιξη.
Η πρώτη παράγραφος του «Κομμουνιστικού Μανιφέστου», των Μαρξ και Ένγκελς, αυτή που αρχίζει με τη θρυλική φράση «η ιστορία είναι ιστορία της πάλης των τάξεων», τελειώνει με τη φράση «και η πάλη αυτή τελειώνει με τη ριζική αναδιοργάνωση της κοινωνίας και την εξαφάνιση και των δύο βασικών ανταγωνιζόμενων τάξεων». Κατά κανόνα, τη φράση αυτή την παραμερίζουμε. Και όμως η αμοιβαία εξαφάνιση των βασικών ανταγωνιζομένων τάξεων έχει συμβεί δυο φορές ως τώρα στην ανθρώπινη ιστορία και είχε ως αποτέλεσμα ριζική, οριστική και μη αντιστρεπτή μεταβολή του κοινωνικού συστήματος, που ίσχυε ως τότε.
Σε όλη τη διάρκεια της Αρχαιότητας επικρατούσε, στον δυτικό τουλάχιστον κόσμο, ο δουλοκτητικός τρόπος παραγωγής, με βασικές ανταγωνιζόμενες τάξεις τους δουλοκτήτες και τους δούλους. Γίνονταν συνεχώς ηρωικές εξεγέρσεις των δούλων, οι λεγόμενοι δουλικοί πόλεμοι, με γνωστότερη την εξέγερση του Σπάρτακου, αλλά καμιά τους δεν οδήγησε στην αλλαγή του κοινωνικού συστήματος, μολονότι συμβάλανε πολύ στην αποσάθρωσή του και το έκαναν να μην είναι αποδοτικό. Η ριζική και αμετάκλητη αλλαγή όμως έγινε όταν μια τρίτη, δευτερεύουσα μάλιστα, κοινωνική τάξη, οι απελεύθεροι, εγκαινιάσανε τον αποκληθέντα φεουδαρχικό τρόπο παραγωγής, που βασιζόταν στην εκμετάλλευση του παραγωγικού μέσου: της γης. Δουλοκτήτες και δούλοι εξαφανίστηκαν και στη θέση τους εμφανίστηκαν οι φεουδάρχες και οι δουλοπάροικοι.
Για 1.500 περίπου χρόνια επικρατούσε ο φεουδαρχικός τρόπος παραγωγής. Και πάλι είχαμε ηρωικές εξεγέρσεις των καταπιεσμένων, οι πόλεμοι των χωρικών, όπως ονομάστηκαν, χωρίς όμως να αλλάξει το κοινωνικό σύστημα. Την αλλαγή την προκάλεσε μια τρίτη, δευτερεύουσα ως τότε, κοινωνική τάξη, οι αστοί, που κατείχε όμως νέα παραγωγικά μέσα, τις μηχανές και τα κεφάλαια. Και πάλι οι βασικές ανταγωνιζόμενες τάξεις εξαφανίστηκαν και στη θέση τους εμφανίστηκαν οι κεφαλαιοκράτες και οι προλετάριοι.
Σήμερα, ύστερα από 400 περίπου χρόνια, είναι προφανές πως το ισχύον κοινωνικό σύστημα, ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής, δεν είναι πια αποδοτικός και το χειρότερο γίνεται επικίνδυνος, γιατί καταστρέφει το περιβάλλον. Μια κοινωνική τάξη, που σήμερα κανείς δεν υπολογίζει, οι τεχνοκράτες, που κατέχουν τα νέα παραγωγικά μέσα που είναι η Γνώση και η Πληροφορία, θα τον αλλάξει. Θα εξαφανίσει και πλουτοκράτες και προλετάριους και θα δημιουργήσει το επόμενο κοινωνικό σύστημα.

Παρουσίαση του συγγραφέα Δημήτρη Σαραντάκου στο Πνευματικό Κέντρο Κυψέλης

Αντιγράφουμε από το πάντα ενημερωμένο Aegina portal, απόσπασμα από το άρθρο για την παρουσίαση που έγινε για τον εκδότη μας Δημήτρη Σαραντάκο, προχτές Σάββατο, στο Πνευματικό κέντρο Κυψέλης την οποία παρακολούθησε πλήθος κόσμου!

Με μεγάλο ενδιαφέρον παρακολούθησαν την παρουσίαση των δύο βιβλίων του συγγραφέα κυρίου Δημήτρη Σαραντάκου, όσοι παρευρέθηκαν χθες το βράδυ στην αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου Κυψέλης. Η παρουσίαση αφορούσε δύο βιβλία του κυρίου Σαραντάκου. Το πρώτο με τίτλο «Οι αρχαίοι είχαν την πλάκα τους» και το δεύτερο και πιο πρόσφατο βιβλίο με τίτλο «Τι μας έμαθαν επιτέλους οι αρχαίοι Έλληνες;». Η εκδήλωση συνδιοργανώθηκε από το Πνευματικό Κέντρο Κυψέλης και την Επιτροπή Παιδείας του Δήμου Αίγινας. Η παρουσίαση ξεκίνησε με το χαιρετισμό του προέδρου του Πνευματικού Κέντρου κυρίου Γιώργου Μπήτρου, ο οποίος μεταξύ άλλων έκανε μία συνοπτική αναφορά στην εκδοτική επιτυχία των δύο έργων, τονίζοντας την προσφορά του συγγραφέα Δημήτρη Σαραντάκου. Αξίζει να σημειώσουμε ότι το πιο πρόσφατο βιβλίο του κυρίου Σαραντάκου «Τι μας έμαθαν επιτέλους οι αρχαίοι Έλληνες;» βρίσκεται ήδη στην τρίτη του έκδοση.

Ακολούθως το λόγο πήρε ο αντιδήμαρχος κύριος Γιάννης Πούντος με την ιδιότητα του ως προέδρου της Επισκοπής Παιδείας του Δήμου Αίγινας, ο οποίος παρουσίασε τον άνθρωπο και συγγραφέα Δημήτρη Σαραντάκο και βιωματικές εμπειρίες της προσωπικής του σχέσης με τον ίδιο. Παρουσίασε επίσης τους εισηγητές κύριο Δημήτρη Νικολόπουλο φιλόλογο και κυρία Μαριλένα Γιαννούλη δημοσιογράφο. Ο κύριος Νικολόπουλος με μία σεμιναριακή εισήγηση παρουσίασε το βιβλίο «Οι αρχαίοι είχαν την πλάκα τους», ενώ η κυρία Μαρινέλα Γιαννούλη το «Τι μας έμαθαν επιτέλους οι αρχαίοι Έλληνες;».

Στο άρθρο του Aegina portal, μπορείτε να ακούσετε την εισήγηση του φιλολόγου κυρίου Νικολόπουλου  (ηχητικό αρχείο, 45 περίπου λεπτά) και να δείτε video με αποσπάσματα από τις εισηγήσεις και τη σύντομη ομιλία του κυρίου Σαραντάκου.

(οι φωτογραφίες είναι παρμένες επίσης από το Aegina portal)